بازبینی ۴۶ اثر جشنواره بینالمللی تئاتر کودک ونوجوان از سوی شورای نظارت

مسوول کمیته داوران سی امین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان گفت: ۴۶ اثر پذیرفتهشده در سیامین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان توسط شورای نظارت استان همدان بازبینی و اصلاحیههای آنها مورد ارزیابی نهایی قرار گرفت.
به گزارش پایگاه خبری روایتپرس و به نقل از کمیته اطلاع رسانی سیامین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان همدان، محسن سعیدی اظهار کرد: انتخاب هیئت داوران برای بخشهای خردسال، کودک و نوجوان، خیابانی و دیگر گونههای اجرایی تقریباً دو هفته به طول انجامید. برای هر بخش، فردی به همراه داوران تعیین شد تا مسئولیت هماهنگیهای اجرایی از جمله تامین خودرو، هماهنگی با مدیران سالنها و برنامهریزی زمانبندی حضور داوران بدون تداخل باشد.
وی در ادامه افزود: به دلیل تاخیر در مشخص شدن هیئت داوران و با توجه به اینکه بخش خردسال ابتدا به صورت غیررقابتی در نظر گرفته شده بود، تصور میشد داوری نخواهد داشت؛ اما در نهایت داوران و کمیته همراه آن برای این بخش نیز تعیین شدند. همچنین، فعالیت شورای نظارت استان همدان از حدود ۱۰ روز پیش آغاز شد. این شورا با حضور ۸ نفر شامل ۴ عضو ثابت قدیمی شورای نظارت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و ۴ عضو موقت تشکیل شده اند.
مدیر کمیته داوران جشنواره سیام با اشاره به روند بازبینی آثار توضیح داد: آثاری که پیشتر توسط شورای نظارت تهران بازبینی شده بودند، مجدداً توسط این شورا مورد بررسی قرار گرفتند. کلیه ۴۶ اثر، اصلاحیههای جدید و الحاقات به اصلاحیههای قبلی صادر شده از سوی شورای نظارت تهران، مجدداً بازبینی و سپس برای اجرا در سالنها تقسیمبندی شدند.
سعیدی عنوان کرد: اعضای شورای نظارت به صورت تیمهای دونفره سازماندهی شدند تا اجرای اول تمامی آثار را مشاهده و میزان اجرایی شدن اصلاحیههای مصوب را ارزیابی کنند. گزارشهای این بازبینیها به صورت روزانه ارسال میشد.
وی درباره ترکیب کمیته گفت: کمیته داوران در مجموع ۱۴ نفر بودند که شامل ۸ نفر از شورای نظارت و ۵ نفر از اعضای کمیته داوران میشد و تا جایی که به حوزه ستادی همدان مرتبط بود فعالیت میکردند.
مدیر کمیته داوران در تشریح بخش خردسال بیان کرد: بخش خردسال بازتعریف شد و پارامترهای آن تغییر کرد. در حال حاضر، اجرای خردسال یک اجرای عمومی نیست، بلکه یک اجرای خصوصی و تعاملی (دوطرفه) به صورت بازی برای رده سنی خاص است. پس از ارسال و تصویب پروپوزال اولیه، آثار وارد مرحله مقدماتی شدند و پس از پذیرش، به مرحله دوم راه یافتند.
وی در ادامه، تصریح کرد: در مرحله دوم، آثار در تعامل مستقیم با کودکان در مهدکودکها فیلمبرداری و ارسال شدند و آثار منتخب از میان آنها انتخاب گردیدند. بخش کودک و نوجوان نیز بر اساس رده سنی تعریف شدهاند.
سعیدی در مورد بخش دیگر گونههای اجرایی افزود: امسال بخش جدیدی با عنوان دیگر گونههای اجرایی برای آثاری که مخاطب کودک و نوجوان دارند اما در پارامترهای تعریف شده بخش خیابانی نمیگنجیدند، در نظر گرفته شد. اما به نظر میرسد تنها یک اثر برای این بخش انتخاب شده که در نهایت داوری آن در بخش خیابانی انجام خواهد شد.
وی با بیان اینکه گاهی دبیر جشنواره احساس میکند اثری وجود دارد که کیفیت مطلوبی دارد اما ممکن است در قالب مسابقه جشنواره نگنجد یا نتواند خود را به خوبی نشان دهد. برعکس، ممکن است کاری برای بخش مسابقه مناسب نباشد اما اثر خوب و باارزشی برای دیدن باشد. مثلاً ممکن است اثری درباره کودکان باشد که مخاطب اصلی آن کودکان نیستند، بلکه والدین آنها هستند، یا اثری پژوهشی، تاریخی یا ملی-مذهبی تولید شده باشد که در چارت کلی جشنواره جای نمیگیرد، اما میتواند در بخشی به عنوان مهمان پذیرفته شود تا دیده شده و ارزشهای خود را نشان دهد. من در این واحد تصمیمگیرنده نیستم و به عنوان کارشناس تئاتر استان و با تخصص اصلی در سینما، در چند سال گذشته در جشنواره حضور داشتهام.»
سعیدی در پایان درباره استقبال مخاطبان گفت: «امیدوارم فردا روز پرمخاطبی باشد. در سالهای قبل درگیریهای عجیبی ناشی از ازدحام زیاد تماشاگران داشتیم، اما امسال خوشبختانه این درگیریها را نداریم. مخاطبان کمتر هستند اما به نظرم به اندازه کافی هستند و سالنها پُر است. به نظر میرسد اجراهای خیابانی مخاطب کمتری نسبت به سالهای قبل دارند که میتواند به دلیل ضعف در اطلاعرسانی، ظرف تبلیغات، یا تصمیمات اتخاذ شده باشد. باید تمهیداتی اندیشید تا مخاطبان بیشتری برای تئاترهای خیابانی جذب شوند. یکی از دلایل نیز میتواند شروع دیرهنگام جشنواره و فرصت ناکافی برای یادآوری و جاانداختن آن در ذهن مخاطب باشد. علاوه بر این، به نظر میرسد برودت هوا نیز میتواند بسیار تاثیرگذار باشد. به نظر من هر دو عامل (برنامهریزی و آب و هوا) در کاهش ازدحام موثر بودهاند و شاید امسال برنامهریزی به گونهای انجام شده که از ازدحام کاسته شود.»
وی ادامه داد: «در سالهای گذشته به یاد دارم که میآمدند و میگفتند برای سالنی با ظرفیت ۱۰۰ نفر، ۵۰ بلیت فروخته شود و برای ۵۰ نفر باقیمانده بلیت مهمان صادر کنند. اما در عمل، اگر اجرایی کیفیت خوبی داشت و نامآور بود، همان ۱۰۰ نفر تماشاگر، ۱۵۰ نفر میشدند که همگی میخواستند وارد سالن ۱۰۰ نفری شوند. این مسئله تقریباً هر سال پیش میآمد. امسال خوشبختانه تمهیدی اندیشیده شد تا تعداد بلیتهای فروشی و مهمان به عدد متعادلتری برسد و شاهد کمرنگتر شدن این معضل باشیم. فکر میکنم مواردی پیش آمد، اما نه به آن شدت و تکراری که هر سال شاهد بودیم و منجر به تشکیل صف و درگیری با مسئولان سالنها میشد. سالهای گذشته هر روز با این مشکل مواجه بودیم که امسال خوشبختانه بهبود یافته است.»
وی در مقام کارشناس تئاتر استان افزود: «به نظر من برنامهریزی برای یک جشنواره تئاتر در سطح بینالمللی باید از هماکنون برای سال آینده آغاز شود و کارها از الان سامان یابد. ما در استان با یک مشکل بزرگ مواجه بودیم: ترافیک شدید متقاضیان شرکت در جشنواره تئاتر کودک در ماههای شهریور و مهر، چرا که مهرماه آخرین فرصت ارسال آثار بود. این تراکم کار باعث میشد آثار به صورت سرهمبندی شده و بدون جمعبندی مناسب تولید شوند، از مخاطب بازخورد لازم را نگیرند، به درستی اصلاح نشوند و اجرای عمومی دقیق و فکرشدهای نداشته باشند. در عوض، تجمعی از اجراهای شتابزده شکل میگرفت. علاوه بر این، مخاطبان استان در طول سال فقط در بازه دو سه ماهه منتهی به جشنواره شاهد اجراهای کودک بودند. گروهها سریع تمرین و اجرا میکردند تا صرفاً کار خود را برای جشنواره ارسال کنند. این روند باید در طول سال توزیع شود. آثار باید در طول سال کارشناسی، انتخاب و بهترین اجرای آنها فیلمبرداری شود. این امر کیفیت کارهای استان را ارتقا خواهد داد. در حال حاضر نیز کیفیت خوب است، اما میتواند بهتر باشد. همزمان، برنامهریزیهای لازم برای خود جشنواره باید به موازات این جریان انجام شود. ما اکنون در آذرماه هستیم؛ باید از بهمن ماه بدانیم که قرار است آبان سال آینده جشنواره داشته باشیم و کارهایش را انجام دهیم. به نظر من این رویکرد میتواند کمککننده باشد.»
سعیدی در ادامه به موضوع دستاورد جشنواره پرداخت و گفت: «موضوع دیگر این است که مشخصاً بدانیم جشنواره کودک قرار است چه دستاوردی برای استان داشته باشد. من فکر میکنم از زمانی که جشنواره فیلم همدان بود (شاید حدود سال ۱۳۸۸) و جشنواره تئاتر در قالب کمیتههای مختلف برگزار میشد، تاکنون هنوز دقیقاً نمیدانیم که چه دستاوردی از این جشنواره انتظار داریم. بارها با خانم مریم کاظمی و آقای شهرام کرمی صحبت و گفتوگو کردهایم. پرسیدهایم که چرا جشنواره باید در همدان برگزار شود و دستاورد آن برای استان چیست؟ منظورم این نیست که نباید برگزار شود؛ قطعاً باید برگزار شود. اما سوال اینجاست که دستاوردش چیست؟ به طور مثال، امسال ۷ اثر از استان همدان در جشنواره پذیرفته شد. آیا اگر جشنواره در استان دیگری بود، این هفت اثر پذیرفته نمیشدند؟ مگر سایر استانها جشنواره ندارند؟ آیا پذیرفته شدن تعداد بیشتر آثار لزوماً به معنای دستاورد است؟ آیا نباید سطح کیفی نمایشهای استان همدان ارتقا یابد؟ چگونه میتوان این کیفیت را تضمین کرد؟»
وی راهحل پیشنهادی خود را اینگونه بیان کرد: «به نظرم نیاز است در طول سال کارگاههای آموزشی (ورکشاپ) برگزار کنیم، امکانات و زیرساختها را برای گروهها تقویت کنیم و یک سرمایهگذاری هدفمند در حوزه کودک و نوجوان اتفاق بیفتد. این سرمایهگذاری باید هم در جهت آمادهسازی زیرساختهای بهتر باشد و هم تقویت گروهها از نظر بار فنی و دیگر نیازمندیها.»
سعیدی گفت: شاید علت کاهش حضور برخی چهرههای برجسته در این حوزه، که پیشتر بزرگان این عرصه بودند و هر سال در جشنواره حضور داشتند، مشابه اتفاقی باشد که در جشنواره فیلم فجر شاهد آن هستیم. اکنون در جشنواره فیلم فجر با فیلمسازان تازهکاری مواجهیم که اولین یا دومین فیلم خود را میسازند.
وی تصریح کرد: فضایی مشابه در حوزه نمایش نیز ممکن است در حال شکلگیری باشد. کسانی که با وسواس و جدیت بسیار کار میکنند، شاید دیگر از عهده گردآوری تیم و طی مراحل پیچیده برنیایند، زیرا استانداردهای کیفی خاص خود را دارند. فکر میکنم بحث اقتصادی نیز در این قضیه بیتاثیر نیست.